Τι είναι η ρήξη αχίλλειου τένοντα;
Με τον όρο ρήξη αχίλλειου τένοντα εννοούμε την διακοπή της συνέχειας του τένοντα. Η ρήξη αυτή μπορεί να είναι πλήρης ή μερική.
Ο αχίλλειος τένοντας είναι ο ισχυρότερος του ανθρώπινου σώματος και σχηματίζεται από τον γαστροκνήμιο και τον υποκνημίδιο μυ. Οι δύο κεφαλές του γαστροκνημίου και ο υποκνημίδιος που βρίσκονται στο οπίσθιο τμήμα της κνήμης( γάμπα) ενώνονται και σχηματίζουν τον τένοντα που καταφύεται στην πτέρνα. Κύρια λειτουργία μέσω της σύσπασης τους είναι η πελματιαία κάμψη του ποδιού που είναι απαραίτητη στην βάδιση, στο τρέξιμο και στο άλμα.
Ρήξη αχίλλειου τένοντα: Επιδημιολογία
Η ρήξη αχίλλειου τένοντα αποτελεί αθλητική κάκωση καθώς συνήθως αφορά άτομα που ασχολούνται με τον αθλητισμό και κυρίως περιστασιακά(αθλητές του σαββατοκύριακου) ηλικίας 35 – 50 ετών. Η άθληση σε κακό αγωνιστικό χώρο με σκληρές ή και ανώμαλες επιφάνειες αυξάνουν την καταπόνηση στον αχίλλειο τένοντα προκαλώντας χρόνια τενοντοπάθεια. Η αύξηση της έντασης κατά την άσκηση, η πτώση από ύψος ή κάποιο παραπάτημα μπορεί να είναι αιτία ρήξης αχίλλειου τένοντα. Βασικό κομμάτι της αντιμετώπισης είναι η πρόληψη με την θεραπεία των τενοντοπαθειών στα πρώτα στάδια εκδήλωσης των συμπτωμάτων.
Παράγοντες κινδύνου
Στους παράγοντες κινδύνου για τη ρήξη αχίλλειου τένοντα συγκαταλέγονται:
- η ηλικία,
- το φύλο,
- η παχυσαρκία,
- η κακή εκγύμναση,
- οι τοπικές εγχύσεις κορτιζόνης,
- η μακροχρόνια λήψη κάποιων αντιβιοτικών(κινολόνη) και
- συνυπάρχουσες παθήσεις όπως ο σακχαρώδης διαβήτης και ρευματοειδή αρθρίτιδα μπορεί να επηρεάσουν την ποιότητα των ιστών.
Ποια είναι τα συχνότερα συμπτώματα ρήξης αχίλλειου τένοντα;
Στην φάση της οξείας ρήξης αχίλλειου τένοντα μπορεί να δοθεί η αίσθηση της ‘’κλωτσιάς’’ από πίσω στην γάμπα και πιθανά να ακουστεί ένας χαρακτηριστικός ήχος κατά τον τραυματισμό. Ο πόνος είναι συνήθως μεγάλης έντασης και εμφανίζεται οίδημα στην περιοχή. Ο τραυματίας θα αισθανθεί αδυναμία να βαδίσει ελεύθερα ασκώντας πίεση στο πρόσθιο τμήμα του ποδιού και να ανασηκωθεί στην μύτη του ποδιού.
Πως γίνεται η διάγνωση;
Η διάγνωση της ρήξης αχίλλειου τένοντα τίθεται από την περιγραφή του τραυματισμού, τα συμπτώματα που φέρει ο ασθενής και την κλινική εξέταση. Κατά την εξέταση, εφόσον υπάρχει πλήρης ρήξη, ο Ορθοπαιδικός θα ψηλαφίσει το κενό στην πορεία του τένοντα και θα εξετάσει την αδυναμία κίνησης του ποδιού κατά την σύσπαση του γαστροκνμίου. Καθώς η ρήξη αχίλλειου τένοντα μπορεί να είναι πλήρης ή μερική, η επιβεβαίωση της διάγνωσης και του μεγέθους της βλάβης γίνεται με μαγνητική τομογραφία και υπέρηχο ενώ αν συνυπάρχουν κακώσεις οι ακτινογραφίες είναι απαραίτητες.
Πως αντιμετωπίζεται η ρήξη αχίλλειου τένοντα;
Η αντιμετώπιση της ρήξης αχίλλειου τένοντα εξατομικεύεται κατά περίπτωση, καθώς εξαρτάται από διάφορους παράγοντες όπως:
- η ηλικία,
- το επίπεδο δραστηριότητας,
- το μέγεθος της ρήξης,
- τις συνυπάρχουσες παθήσεις
Συντηρητική αντιμετώπιση ρήξης αχίλλειου τένοντα
Η συντηρητική αντιμετώπιση των περιστατικών ρήξης περιλαμβάνει ακινητοποίηση με κηδεμόνα και συμπλησίαση των τμημάτων σε θέση ιπποποδίας. Η επιλογή της συντηρητικής θεραπείας προκρίνεται κυρίως σε περιπτώσεις με μειωμένες απαιτήσεις δραστηριοποίησης, καθώς υπάρχει πιθανότητα επαναρρήξης ως και 20% καθώς και μειωμένη μυική ισχύς ως και 30%.
Χειρουργική αντιμετώπιση
Η χειρουργική αντιμετώπιση της ρήξης αχίλλειου τένοντα συνήθως αφορά σε νεότερους ασθενείς με υψηλότερο επίπεδο δραστηριοτήτων και αφορά την συμπλησίαση και συρραφή των κολοβωμάτων. Το πλεονέκτημα είναι η καλύτερη αποκατάσταση της εμβιομηχανικής και της μυικής ισχύος και η ταχύτερη επάνοδος στην καθημερινότητα. Το ποσοστό επαναρρήξης είναι χαμηλό ως και 5% ωστόσο λόγω της μειωμένης αιμάτωσης στην περιοχή αυξάνεται η πιθανότητα των μετεγχειρητικών επιπλοκών όπως η κακή επούλωση του τραύματος.
Η τεχνική μπορεί να είναι κλασσική ανοικτή ιδιαίτερα στις περιπτώσεις μεγάλης διάστασης μεταξύ κολοβωμάτων και ινών του τένοντα ενώ σε μικρή διάσταση μπορεί να επιλεχθεί η διαδερμική τεχνική που μειώνει σημαντικά την πιθανότητα επιπλοκών από το τραύμα.
Βιολογικές θεραπείες
Σε αρκετές περιπτώσεις ανεξαρτήτως της χειρουργικής τεχνικής η ενίσχυση με βιολογικές θεραπείες όπως PRP, PRF και βλαστοκύτταρα κρίνεται απαραίτητη αφού προσφέρει καλύτερη επούλωση και μειώνει το ποσοστό των επιπλοκών.
Μετεγχειρητικά
Μετά το χειρουργείο ο ασθενής εξέρχεται την επόμενη μέρα με νάρθηκα ακινητοποίησης της ποδοκνημικής σε ιπποποδία και βαδίζει με βακτηρίες μασχάλης ακολουθώντας άμεσα το ενδεδειγμένο πρόγραμμα φυσικοθεραπευτικής αποκατάστασης. Σε κάθε περίπτωση η απόφαση για την θεραπεία και το χρόνο αποκατάστασης εξατομικεύεται κατά περίσταση αφού αξιολογηθούν όλοι οι παράγοντες.
Ο Δρ. Νικόλαος Μπαρμπουνάκης είναι εξειδικευμένος Ορθοπαιδικός Χειρουργός με μεγάλη εμπειρία στην αντιμετώπιση αθλητικών κακώσεων όπως και η ρήξη αχίλλειου τένοντα. Εάν παρουσιάσετε κάποιο από τα συμπτώματα της εν λόγω κάκωσης, μη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί του!
